Porozumienia Abrahamowe

Widok z wieży

15 sierpnia 2020 r. w Waszyngtonie podpisane zostały porozumienia normalizujące stosunki między Izraelem a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi oraz Bahrajnem. Oficjalna nazwa tych układów brzmi: Abraham Accords Peace Agreement: Treaty of Peace, Diplomatic Relations and Full Normalization Between the United Arab Emirates and the State of Israel (Abrahamowy układ pokojowy: Traktat o pokoju, o stosunkach dyplomatycznych oraz pełnej normalizacji między Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi a Izraelem).

Nazwa ta świadczy o tym, jak wielką wagę strony przywiązywały do symbolicznej wymowy tego traktatu. Krytycy D. Trumpa oraz B. Netanyahu twierdzą co prawda, że ustanowili oni pokój tam, gdzie nie było wojny, jako że ZEA oraz Bahrajn powstały wtedy, gdy Izrael nie prowadził już żadnej wojny z państwami arabskimi, a układające się kraje nie były nigdy w bezpośrednim konflikcie, tym niemniej są to kolejne dwa państwa Ligi Arabskiej (po Egipcie i Jordanii), które nawiązały stosunki z państwem żydowskim.

Wielu komentatorów politycznych zwraca uwagę, że podpisane 15 sierpnia porozumienia nie ułatwią rozwiązania głównego problemu Bliskiego Wschodu, jakim jest konflikt izraelsko--palestyński. Z drugiej jednak strony podkreśla się fakt, że brak wsparcia bogatych państw arabskich dla wygórowanych żądań Palestyńczyków może skłonić ich do powrotu na drogę ustępstw i rzeczywistego dążenia do pokoju z Izraelem. Również zmiana polityki Izraela z: „ziemia za pokój” na: „pokój za pokój” może przyczynić się do urealnienia postawy Palestyńczyków.

Kalendarium stosunków arabsko-izraelskich

• 1948 – powstanie państwa Izrael i natychmiastowy atak krajów arabskich na nowo powstałe państwo.
• 1956 – atak Izraela (wraz z Wielką Brytanią i Francją) na Egipt w celu odwrócenia procesu nacjonalizacji Kanału Sueskiego.
• 1967 – miażdżące zwycięstwo Izraela w wojnie sześciodniowej; zdobycie „Zachodniego Brzegu”, w tym wschodniej Jerozolimy, Synaju, Wzgórz Golan i strefy Gazy.
• 1973 – zaskakujący atak Egiptu i Syrii w dniu święta Jom Kippur.
• 1977 – układ pokojowy z Egiptem, w ramach którego Izrael wycofał się z Synaju.
• 1978 i 1982 – ataki Izraela na palestyńskie organizacje militarne, mające siedziby w Libanie.
• 1993 – podpisanie tzw. układów z Oslo, w ramach których Izrael zgodził się wycofać ze strefy Gazy (obietnicę zrealizowano w 2005 r.) i przyznać Palestyńczykom ograniczoną autonomię na „Zachodnim Brzegu”.
• 1994 – układ pokojowy z Jordanią.
• 2017 – uznanie przez USA Jerozolimy za stolicę Izraela (przeniesienie ambasady w marcu 2019).
• 2018 – uznanie przez USA aneksji Wzgórz Golan.
• 2020 – normalizacja stosunków między Izraelem a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi oraz Bahrajnem.

Liga państw arabskich

Organizacja państw, w których jednym z języków urzędowych jest arabski, mająca na celu zacieśnianie więzów kulturowych oraz gospodarczych. Łączna powierzchnia – ok. 13 mln km² (dla porównania: Unia Europejska – 4,4 mln km²). Łączna populacja – ok. 400 mln (dla porównania: Unia Europejska – ok. 512 mln). Łączny PKB – ok. 10 bln dol. (dla porównania: Unia Europejskia – ok. 20 bln dol).

Państwa założycielskie (22 marca 1945)

Arabia Saudyjska, Egipt (nawiązanie stosunków z Izraelem w 1977 r.), Irak, Jemen, Jordania (nawiązanie stosunków z Izraelem w 1994), Liban, Syria.

Późniejsi członkowie (według daty przystąpienia)

• Libia – 28 marca 1953
• Sudan – 19 stycznia 1956
• Maroko – 1 października 1958
• Tunezja – 1 października 1958
• Kuwejt – 20 lipca 1961
• Algieria – 16 sierpnia 1962
• Z. Emiraty Arabskie – 6 czerwca 1971
• Bahrajn – 11 września 1971
• Katar – 11 września 1971
• Oman – 29 września 1971
• Mauretania – 26 listopada 1973
• Somalia – 14 lutego 1974
• Palestyna – 9 września 1976
• Dżibuti – 4 września 1977
• Komory – 20 listopada 1993

Oficjalne zdj. Białego Domu: Joyce N. Boghosian

Poprzednia strona

Następna strona